Hamd, en güzel övgülere layık olan Allah (c.c)’a aittir. Yalnız O’ndan yardım diler ve O’ndan mağfiret isteriz. Kötülüklerden O’na sığınırız. O’nun hidayet verdiğini saptıracak kimsenin olmadığına iman ederiz. Mahlukatın en şereflisi olan Peygamber (a.s)’a salat ve selam ederiz. Elinizdeki bu kitap, İslam kültürel mirasımızda önemli bir yeri olan, başta tasavvuf, ahlak, fıkıh, kelam ve daha bir çok alanda eser kaleme almış olan İmam Gazâlî (r.aleyh)’nin açıklamalarından anladığımız üzere ümmetin ıslahı için yazılmış bir eseridir Kitapta insanın manevi ve ahlaki yönünün beslendiğini görmekteyiz. Bu ruhi beslemenin insanı helak edebilecek nedenlerden uzak durmakla mümkün olduğu herkesçe malumdur. Bu acizane çalışmayı sizlerin istifadesine sunarken İmam Gazâlî’nin ihya etmek için kaleme aldığı satırların, başta kendi hayatımızın ihyasına ve ıslahına, sonra da siz değerli kardeşlerimin ihya ve ıslahına sebep olmasını Rabbimden niyaz ederim
Peki, bu sağlam ve tedarikli mevzuları ihtiva eden eser nerededir?
Ben genele öğüt olması için te’lif edilen hiçbir eserde bütün şartlara haiz ve meseleyi hakkıyla ele alan, manaları anlaşılır, ibareleri ve ehemmiyetli noktaları idrak edilebilen ve genelin ihtiyaçlarına kifayet edip, eksiksiz olarak malumatları cem etmiş bir eser göremedim. O ki meselelerin teferruatına girmemiş, talep eden için içindekileri elde etmesi kolay, öğüt verenin yardımcısı ve basiret nazarıyla bakanı hidayet edecek bir kitapken ben onu bulamadım. Ve ben başarının o hoş esintilerini umarak dikkatle beklerken, uzun yıllar süren tedris çalışmaları esnasında gördüğüm o nefis kitaplar içerisinde müminlere yapılacak öğütler açısından en faydalı olan mevzuların “İhyâu Ulûmi’d Dîn”de olduğunu tespit ettim. Bu kitap Allame, İmam, Hüccetulislam Ebu Hâmid Muhammed b. Muhammed el-Gazâli et-Tûsî’nin eseridir, Allah ona rahmet eylesin ve ondan razı olsun.”
Allâme Cemaleddin el-Kâsimî
Tercümeye esas alınan nüsha, Dâru’n Nefâis yayınlarının 1981’de yayınladığı birinci baskısıdır. Eseri, Allame Cemaleddin el-Kâsimi’nin oğlu Şeyh Zâfir el-Kâsimi’nin ricası üzerine, Şeyh Âsım et-Tayyar tahkik etmiştir. , Şeyh Âsım et-Tayyar bu çalışmasını Cemaleddin el-Kasimi’nin vefakâr talebelerinden olan babasının ruhuna ithaf etmektedir.
Dipnotlarda verilen kaynaklar, Âsım et-Tayyâr’ın tahkikinden nakledilmiştir. Muhakkik zayıflığına işaret ettiği rivayetleri, Hafız el-İrâkî’nin İhya üzerine yaptığı “el-Muğnî an Hamli’l Esfâri fi’l Esfâr” isimli çalışmasından nakletmiştir.
Not: İmam el-Kâsimî eserin asıl metnine, iki ayrı yerde iki âlimin sözüyle eklemede bulunmuştur. Bazı yerlerde de kendi ifadelerini ilave etmiştir ki, yeri geldikçe dipnotlarda bunlara işaret edilecektir. Ayrıca, onun haşiye olarak kaydettiği ifadeleri, dipnotta “Cemaleddin el-Kasimi der ki” şeklinde nakledilecektir.
